Ból głowy w ciąży
Ból głowy to dolegliwość bardzo często występująca podczas ciąży. U zdecydowanej większości kobiet ból ten bywa łagodny i niegroźny. Niestety, pewna grupa pacjentek skarży się w tym czasie na znacznie silniejsze bóle głowy. Jego nasilenie w ciąży jest kwestią bardzo indywidualną, a odpowiedzialne są za to właściwe dla tego okresu zmiany hormonalne.
Przyczyn bólu głowy podczas ciąży może być bardzo wiele. W takim stanie bez wątpienia wymaga on szczegółowej diagnostyki. Dokładna obserwacja organizmu i rzetelny wywiad pomoże lekarzowi określić przyczynę dolegliwości i wdrożyć skuteczne leczenie.
Samodzielna terapia i stosowanie jakichkolwiek leków w czasie ciąży we własnym zakresie jest szczególnie niewskazane ze względu na możliwe zaburzenia jej przebiegu i uszkodzenie płodu.
Migrena podczas ciąży
Migrena jest jedną z najczęstszych, przewlekłych chorób układu nerwowego. Charakteryzuje się bardzo silnym bólem głowy, który może utrzymywać się od kilku godzin do nawet kilku dni. Według różnych źródeł od 1 do 10 procent kobiet właśnie podczas ciąży przeżywa swój pierwszy atak migreny. U 60% kobiet które cierpią na migrenę od wielu lat, ciąża wzmaga częstotliwość występowania objawów choroby. Jest też spora grupa kobiet, u których ilość napadów bólu migrenowego oraz ich intensywność zmniejszyły się. Do tej grupy zaliczane są zwłaszcza kobiety z tak zwaną migreną menstruacyjną zależną od krwawień miesiączkowych. Wahania hormonów to główny powód występowania migreny w ciąży, jednak warto pamiętać, że nie jest to jedyny winowajca.
Występowanie migreny podczas ciąży jest niestety stałą tendencją. U kobiet cierpiących na ból głowy podczas pierwszej ciąży istnieje duże ryzyko nawrotu bólu głowy podczas kolejnych. Szacuje się, że jego występowanie w pierwszej ciąży aż o 50% zwiększa o możliwość wystąpienia bólu za drugim razem.
Warto pamiętać, że migreny w tym czasie nie są zagrożeniem dla życia i zdrowia dziecka. Nie zwiększają ryzyka wystąpienia poronienia, wad rozwojowych czy przedwczesnego porodu. Choroba jest natomiast bardzo dokuczliwa dla przyszłej matki i zdecydowanie obniża jakość życia chorej.
Oprócz silnych bólów głowy w związku z migreną mogą występować objawy, takie jak:
- nudności,
- uczucie ciągłego zmęczenia,
- nadwrażliwość na bodźce, takie jak: światło czy dźwięk.
Leczenie bólu głowy w ciąży
Często u osób ze zdiagnozowaną migreną w ciąży samoistnie dochodzi do zmniejszenia ilości epizodów bólowych lub całkowitego ustąpienia dolegliwości, nawet do momentu zakończenia karmienia. Niestety nie u wszystkich kobiet migrena ustępuje. Leczenie dolegliwości bólu migrenowego u kobiet w ciąży jest dużo bardziej ograniczone ze względu na niebezpieczeństwo stosowania niektórych substancji, stąd też większość leków uśmierzających ból głowy jest przeciwskazana w ciąży. Zabronione są np. niesteroidowe leki przeciwzapalne. Jedynym stosunkowo bezpiecznym środkiem przeciwbólowym w ciąży jest paracetamol. Stosując te leki należy oczywiście uważać, aby nie przekraczać dobowej dawki maksymalnej - 3 gramów na dobę.
Substancją, która może załagodzić ból głowy w ciąży jest także kofeina. Mimo, że często wymieniana jako czynnik prowokujący migrenę, niektórym pacjentom lekarz może zalecić jej spożywanie w dawkach nie przekraczających 200 mg. Oprócz niwelowania bólu głowy poprzez paracetamol, czy kofeinę, pacjentki w ciąży powinny przede wszystkim dbać o zdrowy tryb życia.
Szczególnie ważne w zapobieganiu atakom migreny i łagodzeniu jej symptomów są:
- wypoczynek i regularny sen,
- częsta aktywność fizyczna, nawet o małym stopniu intensywności,
- terapie holistyczne, takie jak: joga, akupunktura, masaże, medytacje, które pomagają opanować stres,
Pacjentki w ciąży powinny zdecydowanie unikać niektórych czynników prowokujących wystąpienie migreny, o których więcej poczytać mogą w artykule.
W samoobserwacji na pewno pomoże prowadzenie przez pacjentkę Dziennika migrenowego.
Do wystąpienia migreny w ciąży mogą przyczynić się między innymi następujące czynniki:
- stres,
- zmęczenie,
- mocne światło,
- głośne hałasy,
- wysoka lub niska temperatura,
- dym tytoniowy,
- czekolada,
- przetworzone mięso.
Jeśli, mimo unikania wyżej wymienionych czynników, nadal występować będą dolegliwości, warto spróbować położyć się w zaciemnionym, cichym pomieszczeniu i zastosować zimne okłady na czoło.
Kobiety w ciąży powinny być pod stałą opieką lekarską, o wszystkich niepokojących symptomach, także o bólach głowy, powinien wiedzieć lekarz ginekolog prowadzący ciążę.
Dla zdrowia matki i dziecka ważne jest regularne wykonywanie odpowiednich badań laboratoryjnych oraz kontrola ciśnienia tętniczego.