Ból głowy w innych chorobach

Ból głowy to jedna z bardziej powszechnych dolegliwości, każdemu z nas zdarzyło się cierpieć z powodu bólu głowy. Ból głowy może być spowodowany wieloma różnymi przyczynami, może być objawem towarzyszącym i występować wtórnie do różnych chorób występujących lokalnie, np. w przypadku chorób laryngologicznych i okulistycznych, a także chorób występujących ogólnoustrojowo takich jak migrena, nadciśnienie tętnicze czy choroby reumatyczne.

Ból głowy w chorobach oczu

Bóle głowy często są konsekwencją zarówno ostrych jak i przewlekłych chorób oczu. Do najbardziej poważnych należy jaskra, która jest konsekwencją wzrostu ciśnienia panującego wewnątrz oka.

Ból głowy w przypadku ostrego napadu jaskry charakteryzuje się następującymi cechami:

• ma charakter świdrujący, 
• obejmuje oczodół, oko, a czasami nawet połowę głowy,
• obawami towarzyszącymi są zazwyczaj zaburzenia widzenia (pacjent widzi tęczowe koła), światłowstręt, łzawienie, przekrwienie naczyń spojówki, rozszerzenie źrenicy oraz, co istotne, szybko postępujące upośledzenie widzenia,
• mogą też pojawić się objawy ogólne w postaci zwolnienia akcji serca i pocenia się. 

Ból głowy spowodowany jaskrą przewlekłą:

• jest niezbyt silny, 
• pojawia się szczególnie w godzinach porannych.

Bóle głowy występują także w przypadku różnych wad wzroku, takich jak astygmatyzm i nadwzroczność i mogą się pojawić niezależnie od wieku.

Ból towarzyszący wadom wzroku:

• występuje regularnie,
• towarzyszy mu uczucie ciężkości w głowie, 
• występuje wraz ze zmęczeniem oraz pieczeniem oczu.

W przypadku zapalenia tęczówki i ciałka rzęskowego, charakterystycznym objawem jest:

• ból okolicy oka, czoła lub skroni
• występują dolegliwości ze strony oka jak łzawienie, zaburzenia ostrości wzroku, 
• może wystąpić zmiana koloru tęczówki (na zielonkawy lub brunatny), a źrenica zmienia kształt.
• nasilenie objawów uzależnione jest od postaci zapalenia, od tego czy jest ono ostre czy przewlekłe. W zapaleniu ostrym objawy są silniej wyrażone. 

Ból głowy w chorobach uszu i zatok

Ból głowy może występować zarówno w ostrym jak i przewlekłym zapaleniu zatok. 

W ostrym zapaleniu zatok ból głowy:

• najczęściej pojawia się nagle, może mieć charakter ucisku lub jest kłujący/świdrujący,
• lokalizacja bólu to okolice czoła, szczęki, górnych zębów lub okolicy nasady nosa,
• powszechne są dodatkowo objawy stanu zapalnego takie jak gorączka oraz katar,
• niektórzy pacjenci skarżą się także na uczucie nabrzmienia twarzy oraz zaburzenia węchu,
• ból głowy może nasilać się wraz z poruszaniem głową, szczególnie podczas schylania się,
  
  

"Bóle głowy w przypadku przewlekłego zapalenia zatok zwykle pojawiają się rano, a ustępują popołudniu"

W przypadku ostrego zapalenia ucha, jak i zapalenia wyrostka sutkowatego bóle głowy:

• lokalizują się przede wszystkim w okolicy ucha, ale ból głowy może obejmować całą połowę głowy,
• ból zazwyczaj ma charakter pulsujący,
• ból pojawia się nagle.

U pacjentów z półpaścem usznym bóle głowy:

• obejmują skroń, ucho oraz połowę głowy,
• zazwyczaj nie ma problemów z rozpoznaniem tej choroby, gdyż jej objawem jest wysypka lokalizująca się w tej okolicy. 

Ból głowy w malformacjach naczyniowych

Mózgowe malformacje naczyniowe to nieprawidłowe połączenia pomiędzy tętnicami i żyłami mózgu. Najczęstszymi dolegliwościami, związanymi z występowaniem malformacji naczyniowych są bóle głowy oraz napady padaczkowe.

Ból głowy w przypadku malformacji:

• może mieć różny charakter, może także zmieniać się w czasie, ale bywa zazwyczaj pulsujący,
• umiejscowienie bólu głowy zależy od tego, w jakiej części mózgu zlokalizowana jest malformacja,
• mogą pojawić się objawy towarzyszące takie jak zaburzenia widzenia czy słuchu,
• mogą wystąpić problemy z koncentracją. 

Bóle głowy w zapaleniu tętnicy skroniowej

Ból głowy może być początkowo jedynym objawem zapalenia tętnicy skroniowej. Ból głowy w zapaleniu tętnicy skroniowej:

• jest najbardziej nasilony w okolicy czoła oraz skroni,
• może występować po jednej stronie głowy, ale częściej występuje obustronnie, 
• bóle głowy mają przeważnie charakter ciągły,
• okolica skroni jest wrażliwa na dotyk,

Bóle głowy w guzach śródczaszkowych

Bóle głowy rzadko są konsekwencją guza śródczaszkowego, z racji rzadkiego występowania tych schorzeń. Ból głowy u pacjentów z guzem mózgu :

• ma zwykle tępy, kłujący lub pulsujący charakter,
• może też być odczuwany jako ucisk w głowie z promieniowaniem do różnych części głowy,
• charakterystyczne jest zwiększenie występowania napadów bólu wraz z upływem czasu i nasilenie ich ciężkości,
• ból głowy może zwiększać się w przypadku zmiany wysokości np. w czasie lotu samolotem, ale także przy zmianie pozycji ciała, kaszlu lub kichaniu,
• bóle głowy przeważnie nie reagują na zwykłe środki przeciwbólowe, podobnie jak leki stosowane np. w migrenie,
• dodatkowo często występują objawy neurologiczne jak napady padaczkowe, zaburzenia wzroku, słuchu, zaburzenia czucia na skórze oraz osłabienie siły mięśniowej. 

Bóle głowy w udarach mózgu

Bóle głowy mogą różnić się w zależności od rodzaju udaru i co ważne, zazwyczaj są objawem towarzyszącym innym symptomom udaru jak zaburzenia neurologiczne.

W przypadku udaru niedokrwiennego ból głowy:

• występuje u około jednej trzeciej pacjentów,
• może pojawiać się jedno- lub obustronnie,
• napad może przypominać migrenę,
• ból może być tępy lub kłujący, a jego lokalizacja zależy od umiejscowienia udaru.

W przypadku udaru krwotocznego ból głowy:

• rozpoczyna się nagle,
• jest bardzo silny, przeszywający, bardzo dotkliwy dla pacjenta,
• często towarzyszy mu następowa utrata przytomności oraz objawy neurologiczne. 

Ból głowy a przemijające niedokrwienie mózgu

Ból głowy w przemijającym napadzie niedokrwiennym:

• przypomina dolegliwości występujące w migrenie może być jednostronny, kłujący lub pulsujący, zazwyczaj występuje w okolicy skroni i czoła, ale zazwyczaj nie towarzyszą mu inne objawy charakterystyczne dla migreny, przede wszystkim takie jak aura, nudności, światłowstręt oraz wrażliwość na dźwięki.

Ból głowy a ciśnienie tętnicze

Bóle głowy dotyczą często pacjentów z nadciśnieniem tętniczym. Są to bóle:

• odczuwalne głównie w okolicy potylicy, czyli tylnej części głowy lub karku, ale mogą też być rozlane,
• mają charakter napadowy,
• pojawiają się zwykle w godzinach porannych,
• może być trudno jednoznacznie stwierdzić czy dolegliwości te spowodowane są faktycznie nadciśnieniem tętniczym.
  
  

"Ból głowy prawdziwie związany z nadciśnieniem tętniczym występuje w trakcie sytuacji bardzo wysokiego ciśnienia tętniczego, zwanego przełomem nadciśnieniowym."

Może być podobny jak w przypadku przemijającego niedokrwienia mózgu.

U pacjentów z guzem chromochłonnym nadnercza, który powoduje występowanie nagłych, bardzo silnych wzrostów ciśnienia tętniczego mogą pojawiać się bóle głowy z tym związane. Pojawiają się dodatkowo dolegliwości w postaci kołatania serca, obfitego pocenia się oraz bladości. Bóle głowy nierzadko wywoływane są przez wysiłek, stres lub ruchy ciała w postaci schylania się lub obracania.

Z bólem głowy mamy także do czynienia w przypadku pacjentów z niskim ciśnieniem tętniczym, zazwyczaj w konsekwencji źle dobranego leczenia obniżającego ciśnienie. Bóle głowy:

• mogą mieć charakter tępy, rozlany na całą głowę
• częstą towarzyszą mu zawroty głowy, szumy w uszach lub zmęczenie.

Ból głowy może towarzyszyć wielu chorobom.

"W skutecznej walce z bólem głowy bardzo ważne jest, by we współpracy z lekarzem zdiagnozować przyczynę dolegliwości."

W celu rozpoznania choroby lekarz zbierze dokładnie informacje dotyczące objawów oraz w razie potrzeby zleci odpowiednie badania diagnostyczne. Dlatego jeśli boli Cię głowa pamiętaj, że przede wszystkim należy udać się do specjalisty.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych