Słowniczek

Są to ogniskowe objawy neurologiczne występujące przed atakiem migreny, które poprzedzają napad nie więcej niż o godzinę. Wyróżniamy dwa typy aury migrenowej - aurę typową i aurę nietypową. Aura typowa nazywana również aurą wzrokową lub klasyczną przyjmuje postać różnych zaburzeń wzrokowych takich jak mroczki, błyskające światła, jasne plamy. Aura nietypowa ma przebieg indywidualny, może manifestować się w postaci różnych zaburzeń neurologicznych - objawów czuciowych, ruchowych, zaburzeń mowy czy równowagi. Objawy aury migrenowej przemijają i nie pozostawiają trwałych ubytków neurologicznych.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Jedna z najczęstszych dolegliwości bólowych, z którą spotykają się lekarze. Pacjenci mogą się skarżyć na ostry napadowy lub przewlekły ból głowy. Międzynarodowe Towarzystwo Bólu Głowy (ang. International Headache Society, IHS) utworzyło klasyfikację zawierające kryteria diagnostyczne wprowadzające podział bólu głowy na pierwotny i wtórny.
Wtórne bóle głowy występują jako kliniczna manifestacja innych chorób na przykład chorób nosa i zatok przynosowych, zapalenia opon mózgowych oraz urazów głowy. Pierwotne bóle głowy można podzielić w zależności od sposobu ich pojawienia się i towarzyszących objawów na trzy główne zespoły:

• migrenę, 
• napięciowe bóle głowy, 
• klasterowe bóle głowy,

Najważniejszym wskaźnikiem przyczyny bólu głowy jest czas jaki upływa od pierwszego incydentu bólowego. W przypadku migreny mamy do czynienia z nawracającymi bólami, o charakterze napadowym, które utrzymują się przez wiele lat. Napięciowe bóle głowy występują regularnie przez długi czas i nie towarzyszą im żadne dodatkowe objawy. Klasterowy ból głowy ma charakter epizodyczny i pojawia się w cyklach trwających od 2 tygodni do kilku miesięcy.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Jest to przewlekły ból spowodowany przez urazy lub choroby układu nerwowego. Ból neuropatyczny często opisywany jest jako przeszywający, towarzyszy mu pieczenie i mrowienie. Ból głowy jest prawie zawsze związany z zaburzeniami czucia, występuje często w miejscu zmienionego czucia. Ból neuropatyczny przejawia się w różny sposób i może mieć różny stopień nasilenia. Pacjenci mogą odczuwac stały, palący ból, głęboko zlokalizowany, może też doskwierać im ból o charakterze napadowym, krótkotrwały i bardzo silny. Ból neuropatyczny może się aktywować także pod wpływem dotyku lub zmiany temperatury.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Badanie EEG to inaczej elektroencefalografia czyli nieinwazyjne badanie diagnostyczne służące do badania bioelektrycznej czynności mózgu za pomocą elektroencefalografu. Badanie polega na umieszczeniu na skórze czaszki 19 elektrod. Elektrody w badaniu EEG mają wykrywać i rejestrować impulsy elektryczne mózgu, wzmocnienie ich i zapis czyli elektroencefalogram. Badanie ma na cely wykrycie zaburzeń głowy na podstawie analizy fal mózgowych.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych 

Drgawki to jeden z najczęściej występujących objawów chorobowych u pacjentów ze zdiagnozowaną migreną. Z danych statystycznych wynika, że około 5-8% populacji choć raz w życiu przebyło przynajmniej jeden napad drgawek w życiu. Drgawki są to nagłe drgania całego ciała, może im towarzyszyć krótkotrwała utrata przytomności. Napady drgawek występują w wyniku zaburzeń  w obrębie ośrodkowego układu nerwowego polegających na  powstawania w mózgu ognisk neuronów o nieprawidłowej budowie lub nieprawidłowym przewodnictwie. Drgawki migrenowe mogą wystąpić u każdego chorego, który cierpi na migrenę. 

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Nazywane inaczej dziecięcymi zespołami okresowymi. Są to zaburzenia wieku dziecięcego nie objawiajace się jak typowa migrena klasyczna. Ekwiwalenty migreny mogą przybierać postać cyklicznych wymiotów bez patologii przewodu pokarmowego, migreny brzusznej, łagodnych napadowych zawrotów głowy. W około 25 % ekwiwalenty migreny przekształcają się w pełnoobjawową migrenę w doroslym wieku.  Okresowe zespoły w zależnosci od typu zaburzeń pojawiać się mogą u dzieci w różnym wieku.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Klasterowy ból głowy należy do samoistnych, pierwotnych bólów głowy. Choroba charakteryzuje się występowaniem ataków bólowych w określonym czasie w sposób zgrupowany. Klasterowy ból głowy ma napadowy charakter oraz jednostronną lokalizacją. Ból, zazwyczaj bardzo silny, umiejscawia się w oczodole lub jego okolicy, może także obejmować skroń. Ból klasterowy promieniuje do okolicy skroniowej, policzka, zębów, żuchwy. Pojawia się nagle, bez zwiastunów, zwykle podczas snu lub drzemki, choć może wystąpić też w trakcie czuwania. Napady bólu trwają od około 15 do 80 minut oraz występuje od 1-8 razy dziennie.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Mózgowe malformacje to wrodzne wady w połączeniach pomiędzy tętnicami i żyłami mózgu. Malformacje naczyniowe nie są wadami dziedzicznymi, nie znane są przyczyny ich powstawania. Malformacje mogą być przyczyną silnego bólu głowy. Nieprawidłowe połączenia pomiędzy tętnicami i żyłami czyli malformacja naczyniowa zaburzają prawidłowy przepływ krwi w mózgu, najpoważniejszą konsekwencją malformacji może być krwotok śródmózgowy.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Migrena jest jedną z najczęstszych chorób układu nerwowego.  Jest wiele podtypów choroby, najbardziej popularne to migrena bez aury i migrena z aurą. Migrenowy ból głowy jest najbardziej dotkliwym objawem migreny. Ból głowy w migrenie jest bardzo silny i ma napadowy charakter. Atak migreny zwykle zaczyna się jednostronnie, może trwać od 4 do 72 godzin, ból może pojawić się cyklach kilkunastominutowych lub trwać nieprzerwanie parę godzin. Migrena jest chorobą przewlekła i tylko właściwe leczenie pozwala kontrolować napady bólu.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Migrena oczna nazywana również migreną siatkówką jest dość rzadkim schorzeniem. Do objawów migreny siatkówkowej zaliicza się występowanie w polu widzenia błysków światła i mroczków, które mogą powiększyć się aż do całkowitej tymczasowej ślepoty. Zaburzeniom widzenia towarzyszy typowy dla migreny, pulsujący ból głowy. Migrena oczna trwa zwykle nie dłużej niż godzinę, po ataku chory znowu widzi prawidłowo. 

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Migrena przewlekła, nazywana przez lekarzy wcześniej migreną transformowaną, jest powikłaniem migreny bez aury. Według Międzynarodowej Klasyfikacji Bólów Głowy migrenę przewlekłą diagnozuje się w przypadku występowania u chorego bólu głowy, który spełnia kryteria bólu migrenowego przez okres 15 dni w miesiącu, w czasie  nie krótszym niż 3 miesiące, w sytuacji gdy pacjent nie nadużywa leków.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Napięciowe bóle głowy zalicza się do pierwotnych zespołów bólu głowy, według różnych danych od 30 nawet do 80% osób narzekających na bóle głowy cierpi na napięciowe bóle głowy. U większości pacjentów napięciowy ból głowy ma charakter epizodyczny. Napieciowy ból zlokalizowany jest obustronnie, może obejmować całą głowę, jest tępy, uciskowy, promieniuje od czoła, potylicy aż po tylną część szyi. Nasilenie bólu jest łagodne, dolegliwością nie towarzyszy nadwrażliwość na światło czy dźwięk, ani dolegliwości takie jak nudności czy wymioty.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Inaczej nazywany neuralgią to niezbyt często spotykany zespół dolegliwości bólowych twarzy. Nerw trójdzielny należy do nerwów czaszkowych, za jego pośrednictwem nerwów trójdzielnych jest przewodzone do mózgu czucie dotyku ze skóry na twarzy i na głowie. Choroba dotyczy głównie osób starszych. Bóle występują po jednaj, zawsze tej samej stronie, okresowo. Napady mogą trwać od kilku godzin od nawet kilku miesięcy. 

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Rezonans magnetyczny to nieinwazyjne badanie pozwalające na uzyskiwanie obrazów wnętrza całego ciała, w dowolnej płaszczyźnie. Rezonans magnetyczny jest jedną z podstawowych technik diagnostyki. Badanie wykorzystuje magnetyczne właściwości atomów, potrzebne jest silne pole magnetyczne, fale radiowe oraz komputer zamieniający dane na obrazy. Badanie pozwala na dobrą ocenę układu nerwowego i tkanek miękkich kończyn. Rezonans magnetyczny pozwala ocenić struktury anatomiczne oraz ich ewentualną patologię z bardzo duża dokładnością. 

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

To rzadkie powikłanie migreny, polegające na seryjnych, powtarzających się napadach bólu migrenowego, które mogą trwać nawet do 72 godzin. Bólowi migrenowemu mogą towarzyszyć różne inne objawy: zaczerwienienie twarzy i pocenie skóry twarzy, łzawienie i pojawienie się obfitej wydzieliny z nosa. Stan migrenowy charakteryzuje się bardzo silnym, uciążliwym bólem. Choroba może prowadzić do odwodnienia i jałowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniwoych. Stan migrenowy zazwyczaj wymaga hospitalizacji chorego.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Szyjnopochodny ból głowy związany jest z patologiami kręgosłupa szyjnego takimi jak zmiany zwyrodnieniowe, urazy oraz choroby o podłożu zapalnym.  Szyjnopochodny ból głowy najczęściej rozpoczyna się w wyniku działania czynników wywołujących, szczególnie ruchu kręgosłupa szyjnego lub ucisku bolesnych miejsc, które znajdują się w okolicy górnego odcinka kręgosłupa szyjnego. Przeważnie ból lokalizuje się w rzucie stawów, które tworzą drugi i trzeci krąg szyjny. Ból zazwyczaj ma charakter jednostronny, może obejmować boczną powierzchnie szytki, potylicę, żuchwę, okolice gałek ocznych i ramiona. Szyjnopochodny ból głowy utrzymuje się od kilku godzin nawet do kilku dni. Ból stopniowo narasta, może występować raz na kilka tygoni, dni, a nawet codziennie.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Tomografia komputerowa to badanie wykonywane za pomocą tomografu komputerowego. Jest jednym z badań radiologicznych wykorzystujących promieniowanie rentgenowskie. Pacjent umieszczony na specjalnym ruchomym stole jest przesuwany do wnętrza aparatu, gdzie na specjalnej ramie, dookoła ciała pacjenta porusza się lampa wytwarzająca promieniowanie rentgenowskie. Promieniowanie to, przechodząc przez różne rodzaje tkanek ciała pacjenta, ulega w różnym stopniu osłabieniu, dzięki temu zjawisku można dobrze zróżnicować między sobą poszczególne tkanki w ciele pacjenta. Tomografia komputerowa daje mozliwość uzyskania obrazu dowolnej warstwy ciała pacjenta. Dzięki badaniu mamy możliwość oceny struktur i ewentualnych nieprawidłowości w całym ciele. 

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Udar mózgu to zespół objawów klinicznych związany z przerwaniem dopływu krwi w naczyniu umiejscowionym w mózgowiu.Większość udarów wywołana zostaje niedokrwieniem powstałym w wyniku zakrzepu, bądź zatoru zamykającego dopływ krwi do mózgu. O udarze mówimy kiedy zespół objawów utrzymuje się ponad 24 godziny. Objawy udaru zależą od lokalizacji uszkodzenia mogą to być zaburzenia mowy, widzenia, utrata równowagi, problemy z chodzeniem, zawroty głowy, niedowłady lub porażenie mięśni twarzy oraz kończyn, które zwykle występują jednostronnie. Udar w wielu przypadkach zagraża życiu, jeśli istnieje podejrzenie udaru konieczna jest hospitalizacja.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

inaczej nazywany bólem objawowym, jest konsekwencją towarzyszącej mu choroby ogólnoustrojowej, niezależnie toczącej się w organizmie. Najczęstszą przycyzną wtórnego bólu głowy są infekcje wirusowe takie jak grypa, przeziębienie, miejscowe infekcje w obrębie głowy takie jak zapalenie uszu, zatok czy zębów. Lokalizacja bólu oraz stopień jego nasilenia zależy od towarzyszącej mu choroby. Lecząc przyczynę bólu wtórnego, można skutecznie usunąć również uczucie bólu.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych

Zatokowy ból głowy może wystąpić zarówno w ostrym jak i przewlekłym zapaleniu zatok. Ból głowy w ostrym zapaleniu zatok pojawia się nagle w okolicach czoła, szczęki, górnych zębów lub okolicy nasady nosa. Bólowi głowy towarzyszą inne objawy choroby takie jak katar czy gorączka. Mogą pojawić się nabrzmienia twarzy i zaburzenia powonienia. Ból nasila się podczas schylania się i poruszania głową. W przypadku przewlekłego zapalenia zatok ból głowy umiejscownienie i charakterystyka bólu głowy są podobne, ból zwykle pojawia się rano, a popołudniu ustępuje.

Lek. med. Dorota Danowska
Specjalista Chorób Wewnętrznych